Για την διαπίστωση ύπαρξης Καρκίνου του Δέρματος, πολύ σημαντική είναι η Αυτοεξέταση. Πιο συγκεκριμένα, ο καθένας πρέπει μπροστά σε έναν καθρέφτη να ελέγχει ολόκληρο το σώμα του. Ξεκινώντας, συνήθως, από πάνω προς τα κάτω, δηλαδή από το κεφάλι, εξετάζει κανείς το πρόσωπο του, τα αυτιά του, αλλά και το κεφάλι, μέσα από τα μαλλιά. Έπειτα ακολουθεί και το υπόλοιπο σώμα.
Για την εξέταση της περιοχής της πλάτης, θα πρέπει να ζητήσει κανείς την βοήθεια του συντρόφου του ή ενός συγγενικού του προσώπου. Σημαντικός είναι επίσης, ο έλεγχος στις περιοχές ανάμεσα στα δάκτυλα των ποδιών και των χεριών. Σκοπός της αυτοεξέτασης, είναι η ανακάλυψη ύποπτων σπίλων, αλλά και η σύγκριση τους, για τυχόν αλλαγές. Ως εξέταση για την Πρόληψη του Μελανώματος είναι η Ψηφιακή Δερματοσκόπηση και η Ψηφιακή Χαρτογράφηση Σπίλων. Πιο συγκεκριμένα, γίνεται η λεπτομερής καταγραφή των Σπίλων (Ελιές) με Ψηφιακό Δερματοσκόπιο και η αποθήκευσή τους σε αρχείο, ώστε να μπορούν να συγκριθούν σε μελλοντικές επανεξετάσεις για να αναγνωριστούν τυχόν αλλαγές.
Σε ασθενείς με οικογενειακό ιστορικό Μελανώματος και με μεγάλο αριθμό Άτυπων Σπίλων ή σε άτομα με Σύνδρομο Δυσπλαστικών Σπίλων, απαιτείται η παρακολούθηση τους, με Ψηφιακή Χαρτογράφηση Σπίλων. Ενδείκνυται επίσης, για την παρακολούθηση μεμονωμένης επίπεδης Μελαγχρωματικής Βλάβης, όταν αυτή εμφανίζει άτυπες αλλαγές (π.χ άτυπο δίκτυο), αλλά όχι αρκετές ώστε να κρίνεται απαραίτητη η άμεση χειρουργική της αφαίρεση. Εξαίρεση αποτελούν οι οζώδεις βλάβες, οι οποίες θα πρέπει να αφαιρούνται χειρουργικά άμεσα.
Η ψηφιακή χαρτογράφηση, πρόκειται για την πιο έγκαιρη και σύγχρονη μέθοδο διάγνωσης του μελανώματος. Διακρίνεται σε βραχυπρόθεσμη (κάθε 2-4 μήνες) και μακροπρόθεσμη (κάθε 6-12 μήνες). Στην πρώτη περίπτωση, οποιαδήποτε Δερματοσκοπική αλλαγή, αξιολογείται και μπορεί να οδηγήσει σε βιοψία ή χειρουργική αφαίρεση της βλάβης.
Συμπερασματικά, συστήνεται ο περιοδικός έλεγχος των σπίλων, μια φορά τον χρόνο.